ქართველთა სამთავროს (ტაო-კლარჯეთის) მთავარი 826-876 წლებში. აშოტ I-ის ძე, რომელმაც ბიზანტიის კეისრისაგან მიიღო კურაპალატის ტიტული. იგი ინარჩუნებს ტაო-კლარჯეთის სამთავროს ერთიან ხელისუფლებას, თუმცა მის დროს უკვე იწყება ბრძოლა კლარჯეთის შტოს გამოყოფისათვის. გიორგი მერჩულე განსაკუთრებული პატივით მოიხსენიებს ბაგრატ I-ს, რომელიც მას ღირსეულ სახელმწიფო მეთაურად და ბრძენ ადამიანად მიაჩნია. 826-841 წლებში ბაგრატს სარკინოზთაგან (არაბთაგან) გაუთავისუფლებია სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს პროვინციები. იგი აგრძელებს ბრძოლას ქართლისათვის. როგორც ცნობილია IX ს. სახალიფოს ცენტრალურ ხელისუფლებას ბრძოლით უხდება თბილისის ამირების დამორჩილება. ქართველი მეფე-მთავრები კი თავიანთი ინტერსების შესაბამისად ამ ორი მხარის გარშემო ჯგუფდებიან. ბაგრატი მხარს უჭერს სახალიფოს ცენტრალურ ხელისუფლებას. IX საუკუნის 30-იან ლებში ხალიფას განუდგა თბილისის ამირა საჰაკ ისმაელის ძე. ბაღდადის ხალიფამ რამდენჯერმე გამოაგზავნა დამსჯელი ექსპედიცია, მაგრამ უშედეგოდ. 842 წელს, მორიგი ლაშქრობისას, მხედართმთავარ ხალიდ იაზიდის ძის ლაშქარს მიეხმარა ბაგრატი, რის შედეგადაც მიიღო ქართლი (შიდა ქართლი), 853 წელს ბაგრატი ბუღა-თურქის მოკავშირედ გამოდის. იგი მთავრული ინტერესებიდან გამომდინარე ამ კავშირს არ გაურბის, მიუხედავად ამისა, რომ ატარებს ბიზანტიურ ტიტულს და არაბთა დახმარებით აფართოებს სამთავროს საზღვრებს. ბაგრატის დროს ტაო-კლარჯეთში გრძელდება აშოტ I-ის მიერ დაწესებულწი დიდი სამონასტრო მშენებლობა. მისი მონაწილეობით აშენდა შატბერდისა და იშხანის ტაძრები.
|